معماری ایرانی به عنوان یکی از پربارترین و متنوع‌ترین سبک‌های معماری در جهان شناخته می‌شود. در طول تاریخ، معماران ایرانی با در نظر گرفتن عوامل اقلیمی و محدودیت در دسترسی به چوب، و همچنین فراوانی مواد اولیه آجر، به شیوه‌های خلاقانه‌ای برای ساخت بناها و سازه‌های با شکوه و زیبا استفاده کرده‌اند. آنها از موادی مانند آجر سنتی برای ایجاد بناها و سازه‌های منحصربه‌فرد و استفاده کرده‌اند.
یکی از جنبه‌های مهم و مشهور معماری ایرانی، استفاده بسیار گسترده از آجرچینی در ساخت و سازها است. آجرچینی به عنوان یکی از مصالح ساختمانی اساسی در ایران به کار می‌رود و در زمینه‌های مختلفی از جمله دیوارها، دور درب‌ها و پنجره‌ها، نماها و طرح‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
شیوه‌های مختلف روش های آجرچینی در معماری ایرانی، از قرون گذشته تا به امروز، تنوع بسیاری داشته است. از آجرچینی ساده و کم تزیین در معماری سنتی روستایی تا طرح‌ها و نماهای پیچیده و هنرمندانه در معماری شهری و بناهای تاریخی، می‌توان شیوه‌های متعددی را مشاهده کرد.
در این مقاله از صنایع آجر وندا به شیوه های مختلف آجرچینی در معماری ایرانی خواهیم پرداخت.
ثبت سفارش انواع آجر نما سنتی ایرانی فقط با یک تماس 09120942935 📞
رگ‌چینی آجری
هنر رگ‌چینی یک فرایند خلاقانه است که با استفاده از آجرهای هم‌شکل و هم‌رنگ، طرح‌ها و نقش‌هایی زیبا، روی سطوح صاف ایجاد می‌کند. در این روش، آجرها با یکدیگر به‌صورت صاف و در خطوطی متوالی قرار می‌گیرند. اما چیدمان آنها به چندین دسته مختلف تقسیم می‌شود. این هنر به ما امکان می‌دهد تا به دنیایی جذاب و دلنشین از زیبایی‌ها فرو رویم. رگ‌چینی شامل انواع مختلفی از طرح‌هاست که به نمونه‌های زیر تقسیم می‌شوند:
در این روش، آجرها به‌صورت افقی و درازا در نما قرار گرفته و الگوهایی با توالی متناوب از آجرها ایجاد می‌شود. این نوع آجرچینی، به ساختمان زیبایی، استحکام و شکوهی ویژه بخشیده و زمینه‌ای را برای آفرینش طرح‌های هنری و هنرمندانه فراهم می‌سازد.
رگ‌چینی راسته
در این روش، آجرها به‌صورت افقی و درازا در نما قرار گرفته و الگوهایی با توالی متناوب از آجرها ایجاد می‌شود. این نوع آجرچینی، به ساختمان زیبایی، استحکام و شکوهی ویژه بخشیده و زمینه‌ای را برای آفرینش طرح‌های هنری و هنرمندانه فراهم می‌سازد.
راسته چینی آجری
رگ‌چینی کله
یکی از روش‌های برجسته در هنر آجرچینی است که در آن از آجرهایی با سر یا عرض مشخصی استفاده می‌شود و به‌صورت افقی یا عمودی در نما قرار می‌گیرند. در این روش، تنها قسمت کله آجر به طور واضح در نما ظاهر می‌شود، درحالی‌که سایر قسمت‌های آجر به طور معمول مخفی و پنهان می‌مانند. این روش، امکان خلق طرح‌ها و الگوهای متنوعی را برای طراحان و معماران فراهم می‌کند و زیبایی و تنوع رنگ و ساختار آجرها را در نما برجسته می‌سازد.
رگ چینی کله
رگ‌چینی قدنما
در این نوع رگ‌چینی، آجرها به‌صورت عمودی و درازا در نما قرار می‌گیرند، ایجادکننده طرح‌هایی که به طول نما توجه می‌کنند. این روش طراحی، با ایجاد یک ستون آجری عمودی، اثری از حرکت و تغییر در فضا و ارتفاع به نما می‌بخشد. آجرها در این روش به‌صورت عمودی به ترتیب چیده می‌شوند که طرح‌ها و الگوهای متنوعی را به وجود می‌آورند. این تکنیک زیبا و متفاوت، به ساختمان یک هیبت عمودی قوی و بصری می‌بخشد و جذابیت و عمق به نما اضافه می‌کند و ابعاد مکان را قابل‌درک می‌سازد.
همچنین، با انتخاب درست طرح و ساختار آجرها، امکان به‌وجودآوردن الگوهای معماری منحصربه‌فرد و خلق آثار هنری در سطح نما فراهم می‌شود. با استفاده از این تکنیک آجرچینی، معماران و طراحان می‌توانند ساختمان‌هایی با نماهای دینامیک و شگفت‌انگیز خلق کنند و ارتفاع و تغییرات ساختمان را باتوجه‌به الگوها و ترکیب آجرها برجسته‌تر سازند.
نمونه نقشه رگ‌چینی قدنما
رگ‌چینی خواب‌نما
یکی از تکنیک‌های معمول در هنر آجرچینی است که در آن، آجرها به‌صورت افقی در کف ساختمان قرار می‌گیرند و کل سطح آنها به‌صورت قابل‌مشاهده قرار می‌گیرد. این روش آجرچینی، امکان ایجاد الگوهای هنری و طرح‌های چشم‌نواز را در کف فراهم می‌کند.
در رگ‌چینی خواب‌نما، آجرها به طور متوالی در کف ساختمان قرار می‌گیرند و هر یک از آجرها در سطح آن به طور کامل مشخص و قابل‌رؤیت هستند. این روش باعث می‌شود که فضا و حجم ساختمان در طول و عرض بصری متغیر و جذاب باشد. آجرها با ترکیب مناسب رنگ و ساختار، طرح‌ها و الگوهای متنوعی را در سطح نما به وجود می‌آورند و به ساختمان زیبایی و جذابیت بخش می‌شوند.
استفاده از تکنیک رگ‌چینی خواب‌نما، معماران و طراحان را قادر می‌سازد تا با ایجاد تنوع و غنای ابعاد و طرح‌های آجری، نماهای منحصربه‌فردی را بسازند و به ساختمان ارزش‌افزوده زیبایی و هنری ببخشند.
رگ‌چینی خواب‌نما در فرش کف
رگ‌چینی لاریز
رگ‌چینی لاریز، یک شیوه از آجرچینی است که در آن رج‌های آجر به‌صورت پله‌ای روی‌هم قرار گرفته‌اند. این فرایند با استفاده از آجرهایی با ابعاد یکسان انجام می‌شود، به‌طوری‌که هر آجر در رج بالاتر نسبت به رج پایین‌تر به صورتی قرار گرفته که شیبی به شکل پله ایجاد می‌شود.
رگ‌چینی لاریز علاوه بر زیبایی، به‌منظور بهبود استحکام در نمای ساختمان استفاده می‌شود. این روش، نه‌تنها برای افزایش استحکام بنا در برابر فشار و بارهای خارجی مؤثر است، بلکه به‌عنوان یک اصل طراحی ظاهری نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد.
رگ‌چینی لاریز، با فراهم‌کردن سطح بیشتری برای تماس آجرها با یکدیگر، امکان انتقال بارها و استحکام بالاتری را فراهم می‌کند. علاوه بر این، به‌واسطه شیب پله‌های رگ‌چینی، توزیع نیروها و فشارها در ساختمان بهبودیافته و بر تقویت اجزای سازه‌ای نما تأثیرگذار است.
رگ‌چینی لاریز
رگ‌چینی لابند مرتب
رگ‌چینی لابند مرتب یک روش ساختاردهی است که در آن آجرها به‌صورت تراز و منظم و با الگوی معینی بر روی‌هم و به‌صورت عمود بر هم چیده می‌شوند. این الگوی ساختاری به شکل کله و راسته ایجاد می‌شود، به این معنی که آجرها به‌صورت یک‌درمیان در رج‌ها و در جهت عمودی و افقی سازماندهی می‌شوند.
استفاده از رگ‌چینی لابند مرتب، علاوه بر ایجاد جنبه زیبایی و جذابیت در ظاهر ساختمان، ویژگی‌های عملکردی نما را نیز بهبود می‌بخشد. این روش می‌تواند به کم‌کردن ارتعاشات و ریزش‌ها در نما کمک کند و مقاومت و استحکام نمای ساختمان را تقویت نماید.
انواع رج چینی آجر
رگ‌چینی نیمانیم
رگ‌چینی نیمانیم، یک روش ساختاردهی شناخته شده است که در آن تمام ردیف آجرها به‌صورت راسته قرار می‌گیرند. این روش در اجرا به نحوی است که بندکشی‌های رگ عمودی بالای هر آجر، به‌درستی در وسط آجرهای رگ عمودی پایین قرار می‌گیرد.
رگ‌چینی نیمانیم به‌عنوان روشی رایج و پرکاربرد در آجرچینی شناخته می‌شود. در این روش، از آجرهایی با ابعاد یکسان و شکل مستطیلی استفاده می‌شود. آجرها به‌صورت راسته در ردیف‌ها به ترتیب قرار می‌گیرند و هر ردیف به‌صورت موازی با ردیف قبلی قرار می‌دهند. بندکشی‌های رگ عمودی بالای هر آجر، در نقطه وسط آجرهای رگ عمودی پایین قرار می‌گیرد.
استفاده از رگ‌چینی نیمانیم در ساختمان‌ها و سازه‌ها به دلایل متعددی صورت می‌گیرد. از جمله مهم‌ترین مزایای این روش، سادگی و قابلیت اجرا، ظاهر زیبا و هماهنگی با سایر اجزای سازه است.
رگ‌چینی نیمانیم
هره چینی آجری
هره‌چینی، یک شیوه آجرکاری است که در آن آجرها به صورتی خاص کنار هم قرار می‌گیرند تا یک سطح یکپارچه را در نما شکل دهند. در این فن، آجرها به‌صورت عمودی کنار هم قرار می‌گیرند و در خراسان به آن خرند می‌گویند. این روش زیبایی و جلوه خاصی به ساختمان می‌بخشد.
هره‌چینی آجر در نواحی مختلف از جمله بالا و پایین دیوارها، بالا و اطراف درها و طاق‌ها، و بالا یا پایین یا اطراف پنجره‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد.
هره‌چینی به‌عنوان یک روش ساختمانی، علاوه بر ارائه زیبایی و ظرافت به ساختمان، تأثیر قابل‌توجهی در استحکام و پایداری در نماسازی و آجر چینی دارد. این روش با استفاده از طرح‌های متنوعی از چینش آجرها، توانسته است در طول زمان تکامل یابد و الگوهای مختلفی را ایجاد کند. این الگوها می‌توانند شامل ترکیب‌های هندسی مختلف، طرح‌های خطی، و یا الهام گرفته شده از عناصر طبیعی و فرهنگی باشند.
استفاده از هره‌چینی در صورت بناها، علاوه بر اهمیتی که در ساختمان‌های تاریخی و فرهنگی، کاخ‌ها، مساجد و معابد، و نماهای معماری مهم دارد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است
استفاده از هره چینی آجر، علاوه بر زیبایی، به ساختمان اصالت و هویت خاصی نیز می‌بخشد. طرح‌های هره با هماهنگی مناسب و تنوع در قرارگیری آجرها، به نمای بنا زندگی و حرکت می‌بخشد و آن را از سایر ساختمان‌ها متمایز می‌سازد.
هره چینی آجر یک اثر هنری است که نیاز به مهارت و دقت بالا دارد. طرح‌ها و الگوهای مختلفی در هره چینی آجر استفاده می‌شود که باعث شگفتی و تحسین بینندگان می‌شود.
انواع وضعیت قرارگیری آجر
ترکیب رگ‌چینی و هره چینی آجر
این فن زیباسازی با ترکیب چیدمان هره چینی و رگ‌چینی آجر، نتیجه‌ای منحصربه‌فرد و جذاب را به نمای بنا می‌بخشد.
هره چینی آجر، آجرها را به‌صورت عمودی کنار هم قرار می‌دهد و رگ‌چینی آجر، با ترکیب آجرهای یک‌رنگ و ایجاد طرح‌های مختلف در سطح آجر، زیبایی و تنوع بیشتری را به نمای بنا می‌بخشد.
این ترکیب بین رگ‌چینی و هره چینی آجر، به معماران و آجرکاران امکان می‌دهد تا با ترکیب و آمیزش طرح‌ها و الگوهای مختلف، نمایی شاخص و خاص برای ساختمان‌ها ایجاد کنند. از این روش در ساختمان‌های تاریخی، مساجد، کاخ‌ها و بناهای سنتی استفاده می‌شود.
ترکیب رگ‌چینی و هره چینی آجر نیازمند مهارت و دقت بالا است. طراحان و آجرکاران با استفاده از این روش، اثرهای هنری بی‌نظیری را بر روی نمای ساختمان‌ها خلق می‌کنند. این ترکیب همچنان در نماهای آجری مدرن نیز کاربرد دارد. در این روش، معماران و طراحان ساختمان‌ها از خلاقیت و هنر خود برای ایجاد طرح‌های منحصربه‌فرد و خاص استفاده می‌کنند.
ترکیب این دو فن زیباسازی، باعث ترکیب مجموعه‌ای از الگوها، رنگ‌ها و طرح‌های مختلف در نمای بنا می‌شود.
ترکیب رگ‌چینی و هره چینی آجر
آجرچینی راسته
آجرچینی راسته نما یک روش ساختاری است که در آن آجرها به صورت راسته بر روی یکدیگر قرار می‌گیرند در این نوع آجرچینی، ضروری است که آجرها به صورت عمودی بر روی یکدیگر قرار نگیرند تا دیوار پیوند قوی‌تری داشته باشد.
همچنین، در ابتدا و انتهای عملیات ساخت از دو نیمه آجر استفاده می‌شود. این روش ساختمانی، علاوه بر استحکام بالا، به دلیل شکل زیبایی که به ساختمان می‌بخشد، در ساختمان‌های تاریخی و فرهنگی، کاخ‌ها، مساجد و معابد، و نماهای معماری مهم مورد استفاده قرار می‌گیرد..
آجرچینی همه راسته یک استفاده ساده و معمول از آجر است که در ساختمان‌های مختلف مشاهده می‌شود. این روش ویژگی‌های طبیعی آجر توجه می‌کند.
راسته چینی آجر
آجرچینی خفته
آجرچینی خفته یکی از روش‌های استفاده از آجر در ساختمان‌ها است که در آن آجرها به‌صورت افقی و خوابیده قرار می‌گیرند.
آجرچینی خفته، با قراردادن آجرها به‌صورت افقی و در ردیف‌هایی کنار هم، نمایی منحصربه‌فرد و باشخصیت برای ساختمان ایجاد می‌کند.
آجرچینی خفته در معماری مدرن و سنتی استفاده می‌شود. این روش باعث ایجاد طرح‌ها و الگوهای متنوعی در نمای ساختمان می‌شود که به آن زیبایی و تنوع بیشتری می‌بخشد.
آجرچینی خفته
گل‌اندازی آجری
گل اندازی در آجرکاری، به‌معنای تزئین سطوح با استفاده از چینش منظم آجرها حول یک مرکز مشترک است. در این روش، یک یا چند نقطه مرجع در فواصل مشخص در نظر گرفته می‌شود و آجرها به‌گونه‌ای چیده می‌شوند که در نهایت به آن مرکز ختم شوند.
نقوش چلیپا/چل+پا (پاشکسته) و جناغی از جمله اولین و قدیمی‌ترین الگوهای گل اندازی هستند. در گل اندازی با آجر چینی، چیدمان راسته و خفته به‌عنوان انواع رایج مورد استفاده قرار می‌گیرند.
هدف اصلی گل اندازی در آجرکاری، رفع یکنواختی سطوح و ایجاد زیبایی بیشتر بر روی فضاهای گسترده است. علاوه بر جنبه زیبایی‌بخش، در گذشته در زمان طاق‌زنی از برخی الگوهای گل اندازی برای بهبود استحکام و محکمی آجرها، بهبود توزیع بارهای سقف و انتقال نیروهای فشاری به ستون‌ها و جرزها استفاده می‌شد. به‌عبارت دیگر، گل اندازی در آجرکاری همچنین ارزش کاربردی داشته و در تقویت و بهینه‌سازی سازه‌ها نیز به‌کار می‌رفت.
در گل اندازی با آجر چینی، از دو نوع چیدمان رایج استفاده می‌شود: چیدمان راسته و چیدمان خفته. در چیدمان راسته، آجرها در خطوط راسته قرار گرفته و سطح را به صورت عمودی یا افقی تزئین می‌کنند. این الگوی چیدمان بیشتر در نماهای ساختمانی کلاسیک استفاده می‌شود. در چیدمان خفته، آجرها به صورت متقارن و همپوشانی قرار می‌گیرند و الگوهای هندسی یا هنری را شکل می‌دهند. این الگوها بیشتر در طرح‌های مدرن و هنری مورد استفاده قرار می‌گیرند.
نمونه‌های معروفی از گل‌اندازی آجر می‌توان به مسجد جامع یزد، آرامگاه ارسلان جاذب در خراسان و ازاره بیرونی حیاط خانه‌های یزد اشاره کرد.
نمونه ای از گل اندازی آجر
گره‌سازی آجری
گره‌سازی (گره چینی) آجری یکی از روش‌های تزئینی (آمودی) آجرها در معماری است که با استفاده از قطعه‌های مختلف آجرهای بریده و تیشه‌دار شده، طرح‌های هندسی متنوعی را ایجاد می‌کند. در این روش، آجرها در اندازه‌ها و اشکال گوناگون برش داده می‌شوند و با ترکیب نقش‌های هندسی ساده مانند مثلث، مستطیل، مربع، لوزی، ذوزنقه و ترکیب آنها، چندضلعی‌ها، ستاره شکل‌ها و غیره ساخته می‌شوند.
گره‌سازی آجر در آثار معماری ایران از دوره سامانیان و آل بویه به بعد دیده می‌شود و نمونه‌های بسیاری از این شیوه تزئین در ساختمان‌ها وجود دارد. به‌عنوان‌مثال، در مسجد جامع ورامین از دوران ایلخانی، تزئینات گره‌سازی بسیار زیبا و دقیقی انجام شده است.
نمونه نقشه گره‌سازی با آجر – گره هشت پیلی ایرانی
همچنین، در کارهایی مانند مسجد جامع گوهرشاد و مدرسه خرگرد از دوره تیموری نیز از گره‌سازی آجری استفاده شده است. ساختمان‌هایی همچون گور امیر در سمرقند و سردر مسجد جورجیر نیز از جمله نمونه‌های دیگری هستند که با استفاده از گره‌سازی آجری، زیبایی و تنوع بیشتری به نمای خود بخشیده‌اند.
گره‌سازی آجر با استفاده از ترکیب رنگ‌ها و اشکال مختلف آجرها، تزئیناتی فرهنگی و هنری را در ساختمان‌ها به ارمغان می‌آورد. این روش زیباسازی و تزئین ساختمان‌ها را به سطحی بالاتر می‌برد. با استفاده از گره‌سازی آجرچینی، الگوهای هندسی چشم‌نواز و منحصربه‌فردی را می‌توان بر روی نمای ساختمان‌ها ایجاد کرد.
نمونه گره آجری به کار برده شده در سقف
آجرکاری معقلی (رنگی با گره‌سازی رنگی آجری)
آجرکاری معقلی، یکی از روش‌های زیباسازی آجرها در معماری است که بیشتر در خانه ها، باغ ها، کاروانسراها، مساجد، امامزاده‌ها و… به کار می‌رود.
آجرکاری معقلی یا گره‌سازی آجری لعاب دار، با استفاده از ترکیب رنگ‌های مختلف در آجرها، طرح‌های هندسی و گره‌های رنگی را ایجاد می‌کند. این روش، با ترکیب هنر و صنعت، به نمای ساختمان‌ها جلوه و جذابیت بیشتری می‌بخشد.
معقلی آجری – استفاده از گره چینی
نمونه‌های بسیاری از این روش در آثار معماری ایران دیده می‌شود. کاخ گلستان، مدرسه خان، شاه‌چراغ، مسجد وکیل، صحن اتابکی و صحن عتیق حرم حضرت معصومه و مسجد مشیر از جمله نمونه‌هایی هستند که آجرکاری رنگی با گره‌سازی رنگی در آنها به‌کاررفته است.
نمونه کار معقلی – استفاده از گره هشت ایرانی – کاخ گلستان
دوال بندی آجری
دوال بندی آجری، یک روش معمول در استفاده از آجرها در معماری است. در این روش، آجرها به‌صورت خوابیده و در یک رج قرار می‌گیرند. این روش به طور گسترده در لبه بندی حاشیه باغچه‌ها، محوطه‌های خارجی و برخی از ساختمان‌ها استفاده می‌شود.
در دوال بندی، آجرها به‌صورت افقی قرار می‌گیرند و به‌وسیله یک رج متصل می‌شوند. این روش، تراز و هماهنگی بین آجرها را بهبود می‌بخشد.
دوال بندی آجری در لبه باغچه ها
آجرکاری خفته رفته (هشت و گیر)
آجرکاری خفته رفته (هشت و گیر) یکی از فنون زیبای آجرچینی است که با استفاده از ترکیب آجرها در سطوح مختلف، طرح‌هایی برجسته و فرورفته را ایجاد می‌کند.
آجرکاری خفته رفته (هشت و گیر) بیشتر در مناطقی مانند شوشتر و دزفول که خانه‌های سنتی و مساجد بسیاری دارند، رواج داشته است. در این روش، آجرها به‌صورت برجسته و فرورفته در سطوح مختلف قرار می‌گیرند، به‌گونه‌ای که طرح‌های هندسی و زیبایی را در نما به وجود می‌آورند. این ترکیب آجرها، نه‌تنها به بنا زیبایی می‌بخشد، بلکه با تولید سایه‌های روشن و تاریک، جلوه خاص و دل‌نشینی را به ساختمان می‌بخشد.
آجرکاری خفته رفته (هشت و گیر) معمولاً در مساجد، باغ‌ها، خانه‌های سنتی و بناهای تاریخی به کار می‌رود.
آجرکاری خفته رفته – هشت و گیر
آجرکاری خوون چینی
آجرکاری خوون چینی، یکی از فنون زیبای آجرکاری معماری دوره سلجوقی است که در دوره صفویه توسعه و گسترش یافت و تا اواخر دوران قاجاریه و پهلوی اول استفاده می‌شد. شایان ذکر است که این نوع آجرکاری همچنان توسط برخی از معماران و استادکاران در مناطق مختلف کشور اجرا می شود.
این نوع آجرکاری با استفاده از ترکیب آجرها در مایه‌های خفته رفته و گره چینی (نقوش سنتی دوره اسلامی)، نقش های زیبا و بی همتایی را بر جداره های بنا به ارمغان می‌آورد و به کاربری و اهمیت تاریخی ساختمان اشاره می‌کند.
نقشه آجرکاری خوون چینی
خوون چینی اصطلاحی است که بیشتر در شهرهای دزفول و شوشتر استفاده می‌شود. آجرکاری خوون چینی در بناهای تاریخی و مذهبی مانند مساجد، آرامگاه‌ها و خانه‌های سنتی بسیار دیده می‌شود.
استفاده از این فن در نمای ساختمان، نه‌تنها به بنا شخصیت و جذابیت می‌بخشد، بلکه با استفاده از تنوع و زیبایی آجرها، هنر و غنای معماری ایرانی را نشان می دهد.
آجرچینی کله راسته
آجرچینی کله راسته یکی از روش‌های استفاده از آجر در معماری است که به‌وسیله قراردادن آجرها به‌صورت مستقیم و موازی با سطح بنا انجام می‌شود. در این روش، آجرها به شکل یک کله و یک راسته در کنار هم قرار می‌گیرند.
نقشه آجرچینی کله راسته
آجرچینی کله راسته، جلوه‌ای مینیمال و ساده را به ساختمان می‌بخشد. با قراردادن آجرها به‌صورت موازی و مستقیم با سطح بنا، الگوهای هندسی منظمی به وجود می‌آید که زیبایی و ترتیبی خاص به نمای ساختمان می‌بخشد. این روش معمولاً در بناهای مدرن و معاصر استفاده می‌شود و به‌ویژه در ساختمان‌های مسکونی، تجاری و اداری قابل‌مشاهده است.
با استفاده از آجرچینی کله راسته، می‌توان نمایی منسجم و هماهنگ را در ساختمان به ارمغان آورد. این روش، با سادگی و همچنین شیوه معماری مدرن، به بنا جذابیت و شخصیت خاصی می‌بخشد.
آجرچینی کله راسته
آجرچینی یک رج کله – یک رج راسته
آجرچینی “یک ردیف کله و یک ردیف راسته” یک روش استفاده از آجر در معماری است که با ترکیب دو الگوی آجرچینی کله راسته و آجرچینی ردیفی به وجود می‌آید. در این روش، آجرها به‌صورت مستقیم در یک ردیف قرار می‌گیرند و در ردیف بعدی به‌صورت کله راسته قرار می‌گیرند.
این ترکیب الگوهای آجرچینی، نمایی منسجم و هماهنگ را به ساختمان می‌بخشد. در ردیف کله، آجرها به‌صورت مستقیم و موازی قرار می‌گیرند که به نمای بنا جلوه‌ای ساده و منظم می‌بخشد. در ردیف راسته، آجرها به‌صورت کله راسته و طولانی قرار می‌گیرند.
ترکیب “یک ردیف کله و یک ردیف راسته” در آجرچینی، زیبایی و تنوع را به نمای ساختمان اضافه می‌کند. با ترکیب دو الگو، تناوب و تعامل بین آجرها ایجاد می‌شود. این روش به‌ویژه در ساختمان‌های مدرن و معاصر استفاده می‌شود و باعث جلب نظر و توجه مشاهده‌کنندگان می‌شود.
آجرچینی یک رج کله، یک رج راسته
آجرچینی آبشاری (منبری)
در این روش، آجرها به‌صورت الگوهایی منظم و پیوسته قرار می‌گیرند که به شکل یک آبشار زیبا و شگفت‌انگیز طراحی شده‌اند.
در آجرچینی آبشاری، آجرها در ردیف‌های عمودی و افقی به‌صورت ترکیبی از آجرهای کوچک و بزرگ انجام می شود. آجرهای بزرگ‌تر به‌صورت آبشاری در بالای ردیف‌ها قرار می‌گیرند و آجرهای کوچک‌تر در پایین ردیف‌ها قرار می‌گیرند. این الگوی آجرچینی باعث ایجاد حرکت و جریان در نمای ساختمان می‌شود که به آن طراحی آبشاری می‌گویند.
نقشه چینش آجر آبشاری (منبری)
آجرچینی آبشاری نه‌تنها جلوه‌ای زیبا و جذاب به نمای ساختمان می‌بخشد، بلکه در برخی موارد می‌تواند به‌عنوان یک المان دکوراتیو و هنری نیز استفاده شود. این روش معمولاً در فضاهای داخلی و خارجی ساختمان‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد و باعث جلب‌توجه و ایجاد شگفتی در بینندگان می‌شود.
با استفاده از آجرچینی آبشاری، می‌توان به طراحی‌های منحصربه‌فرد و هنری دست پیدا کرد و نمای بیرونی و داخلی ساختمان را به صورتی زیبا و جذاب تغییر داد. این روش همچنین به ایجاد تنوع بیشتر در نمای ساختمان کمک می‌کند و به آن زندگی و حرکت می‌بخشد.
آجرچینی آبشاری لعاب دار (جناغی)
آجرچینی بادبزنی
آجرچینی بادبزنی یکی از روش‌های زیبا و جذاب در طراحی داخلی و نماهای ساختمانی است. در این روش، نمای ساختمان به شکل مربع‌های کوچک تقسیم می‌شود و آجرها به‌صورت افقی و عمودی در این مربع‌ها قرار می‌گیرند.
با استفاده از آجرچینی بادبزنی، طرح‌های چشم‌نواز و هنری در نمای ساختمان ایجاد می‌شود. آجرها به‌صورت مستطیلی، افقی و عمودی چیده می‌شوند که به نمایی هماهنگ و جذاب منتج می‌شود. این روش معمولاً در بخش‌های مشخصی از نما مورداستفاده قرار می‌گیرد.
نقشه طرح آجر بادبزنی
آجرچینی بادبزنی قابلیت ایجاد تنوع و تغییرات زیبایی در نمای ساختمان را داراست. با تغییر جهت قرارگیری آجرها و ترکیب رنگ‌های مختلف، طرح‌های متنوعی می‌توان ایجاد کرد. همچنین، با استفاده از این روش می‌توان احساس عمق و حجم بیشتری به نمای ساختمان بخشید.
آجرچینی بادبزنی نه‌تنها نما را زیبا و جذاب می‌کند، بلکه از نظر عملکردی نیز مزایایی دارد. آجرها در این روش به‌صورت متقارن و چسبیده به هم قرار می‌گیرند که خود باعث افزایش مقاومت نمای ساختمان در برابر شرایط سخت آب‌وهوایی می‌شود.
نمونه طرح آجر بادبزنی
دیوارهای روزن دار آجری (فخر و مدین)
ریشة لغت “فخر و مدین” را می توان در زبان پارسی جستجو کرد. مشتقات آن در گویش‌های مختلف ایران مانند فارسی دری، پهلوی، اوستایی و پارسی کهن یافت می‌شود. واژه “فخر” به معنای گل پخته و “مدین” به معنای مـادگی، حفره و فرورفتگی است. به‌طورکلی، “فخر و مدین” به چیزی اطلاق می‌شود که قسمتی از آن گل پخته، سفال یا کاشی است و بقیه آن فرورفتگی و روزنه‌های کوچک را تشکیل می‌دهد.
فخر و مدین به نوعی دیوارچینی آجری روزن دار یا مشبک گفته می شود که در آن آجرها به صورتی چیده می شود که مابین آنها فضای توخالی جهت دید و جریان هوا ایجاد می شود. هدف از طراحی این حفره‌ها، عبور نور فیلتر شده و داشتن دید آن طرف دیوار برای افراد حاضر در هر دو طرف میباشد.
نقشه فخر و مدین آجری چلیپایی
این دیوارها با استفاده از قطعات آجر پخته، به شکل‌های هندسی یا پارامتریک ساخته می‌شدند. فخر و مدین در کنترل اقلیم و بهبود دید بخش‌های درونی ساختمان کاربرد دارد و برای ساخت آن از مصالحی همچون آجر، سنگ، کاشی، چوب یا گچ ساخته می‌شد.
در طول تاریخ، آجر فخر و مدین به‌عنوان یک عنصر زیبایی و ساختاری در بناها و معماری سنتی مورداستفاده قرار گرفته است.
فخر و مدین آجری (دیوارهای مشبک)
امروزه، آجر فخر و مدین همچنان در برخی از ساختمان‌های تاریخی و معاصر به کار می‌رود و به‌عنوان یک عنصر متمایز و زیبا در طراحی نماها و دیوارهای خارجی ساختمان‌ها استفاده می‌شود. آجر فخر و مدین با طرح‌ها و نقش‌های متنوع، جذابیت بصری بالا و ارتباط فرهنگی و تاریخی خاصی را به ساختمان‌ها می‌بخشد و همچنین در حفظ و احیای هنر و صنعت سنتی نیز نقش مهمی دارد.
مثال‌هایی از این نوع شبکه‌ها می‌توان به دیوارهای مسجد جامع نایین و ساباط پارک ایران کوچک کرج اشاره کرد.
فخر و مدین آجری
سوالات متداول :
۱- کدام‌یک از انواع آجرچینی استحکام بیشتری دارد؟
از میان انواع آجرچینی، روش آجرچینی بلوکی و کله‌راسته به دلیل نحوه چیدمان آجرها و پیوند محکم‌تر، استحکام بالاتری دارند و برای ساخت دیوارهای باربر مناسب‌تر هستند.
۲- کدام‌یک از انواع چیدمان آجر برای نماهای مدرن استفاده می‌شود؟
در نماهای مدرن، انواع چیدمان آجر مانند چیدمان حصیری و چیدمان شطرنجی به دلیل طراحی مینیمال و شیک، بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
۳- کدام‌یک از انواع آجر چینی سنتی بیشتر برای نما استفاده می‌شود؟
در میان انواع آجر چینی سنتی، آجر چینی حصیری و کله‌راسته به دلیل زیبایی و طرح‌های خاص، برای نماهای سنتی و کلاسیک بیشتر استفاده می‌شوند .
برای مشاوره، ثبت سفارش و استعلام قیمت با آجر وندا به شماره 09120942935 تماس حاصل نمایید.
با افتخار در خدمت هموطنان عزیز هستیم!
(ارسال بار به سراسر کشور)
مفید و کاربردی
سپاسگزارم