کاشی نره که به دوران های کهن معماری ایرانی دوره اسلامی بازمی‌گردد، به عنوان یکی از مصالح پر کاربرد و مقاوم در مقابل عوامل آسیب زای جوی و همچنین یک عنصر زینتی در ساختمان‌های مذهبی و غیرمذهبی به ویژه گنبدها و طاق‌ها استفاده می شود.
این نوع کاشی به دلیل خصوصیات خاص خود، نقش بارزی در پوشش گنبدهای مساجد و اماکن مذهبی دارد.
کاشی گنبد
کاشی نره چیست
کاشی نره یا همان “کاشی گنبد” نوعی از کاشی با فرم مستطیلی و مقطع ذوزنقه ای در معماری ایرانی دوره اسلامی است که به صورت خاص در تزئینات گنبدها، مساجد، و ساختمان‌های مذهبی استفاده می‌شود. این نوع کاشی به دلیل طرح‌ها و رنگ‌های زیبا، محبوبیت زیادی دارد.
ترکیبات و ویژگی‌های کاشی نره
کاشی نره از ترکیبات خاصی تشکیل شده است که به آن خصوصیات و ویژگی‌های خاصی را بخشیده‌اند. در این بخش، به بررسی ترکیبات و ویژگی‌های کاشی نره (آجر گنبد) خواهیم پرداخت:
- خاک رس:
- از اصلی‌ترین ترکیبات کاشی نره است که از رس‌های با رنگ طبیعی بدست می‌آید.
- لعاب:
- لعاب مخلوطی از مواد شیمیایی است که به کاشی نره خاصیت براقیت و زیبایی می‌بخشد.
- سیلیس:
- سیلیس یکی از اجزاء مهم در ترکیبات کاشی نره است. سیلیس یک عنصر شیمیایی با نماد Si و عدد اتمی 14 است و از گروه چهاردهم جدول تناوبی است. این عنصر در طبیعت به صورت فراوانی به صورت اکسید سیلیسیم یا به عبارت دیگر سیلیس (سیلیکا) یافت می‌شود.
کاربرد کاشی نره در ساختمان‌های مذهبی
کاشی نره به عنوان یک عنصر مهم و بارز در زیباسازی و تزئینات ساختمان‌های مذهبی، به ویژه گنبدها و طاق‌ها، جایگاه ویژه‌ای دارد. این نوع کاشی به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود، از دوران‌های باستان در معماری ایرانی دوره اسلامی تاکنون مورد استفاده قرار گرفته است. در ادامه، به برخی از کاربردهای کاشی نره در ساختمان‌های مذهبی اشاره می‌شود:
- پوشش گنبدها
- پوشش طاق‌ها
ارتباط هنر و ماندگاری در اجرای کاشی گنبد
هنر و ماندگاری در اجرای کاشی گنبد نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. از یک سو، هنر به کاشی گنبد جلوه و زیبایی می‌بخشد و از سوی دیگر، ماندگاری این کاشی‌ها به توجه به جزئیات هنری و استفاده از مواد با کیفیت برمی‌گردد. در زیر به برخی از ارتباطات بین هنر و ماندگاری در اجرای کاشی گنبد اشاره می‌شود:
- طراحی هنری
- استفاده از مواد با کیفیت
- کیفیت اجرا
- اهمیت جزئیات
- مرمت و نگهداری
- اصطلاحات دینی و فرهنگی
معرفی گنبدهای معروف با استفاده از کاشی نره
گنبدها با استفاده از کاشی نره در سراسر جهان، به عنوان اثرات معماری و هنری بسیار معروف هستند. این گنبدها به دلیل طراحی‌های زیبا، الگوها و نقوش هنری خاص، به تاریخ و فرهنگ مناطق مختلف روی‌آورده‌اند. در زیر، به معرفی چند گنبد معروف با استفاده از کاشی نره اشاره خواهم کرد:
- گنبد سلطانیه زنجان
- گنبد مسجد گوهرشاد، حرم امام رضا (ع)
- گنبد مسجد جامع عباسی (مسجد شاه)
- گنبد مسجد امیر چخماق یزد
- گنبد مسجد شیخ لطف‌الله
نکات مهم در طراحی و اجرای پوشش گنبد
طراحی و اجرای پوشش گنبد نیازمند تخصص و دقت زیادی است تا به زیبایی و ماندگاری مطلوب دست یابید. در زیر به برخی از نکات مهم در طراحی و اجرای پوشش گنبد اشاره شده است
- انتخاب مواد و مصالح مناسب
- توجه به جزئیات طراحی گنبد
- استفاده از الگوها و نقوش هنری در پوشش گنبد
- مراعات اصول ساخت و نصب با توجه به نقشه های اجرایی
- استفاده از متخصصان مجرب
- نگهداری و مرمت دوره‌ای
- احترام به فرهنگ و محیط اطراف
پوشش نره گنبد با روش هفت رنگ
در اجرای پوشش نهایی گنبد مساجد ابتدا به روش هفت رنگ، یک فرآیند هنری و دقیق در حوزه کاشی‌سازی اجرا می‌شود. این فرآیند به‌وسیله نسبت و تناسب مواد و رنگ‌ها، طراحی الگوهای هنری (نقوش اسلیمی ختایی) بر روی گنبد را فراهم می‌کند. در زیر به مراحل اجرای این فرآیند با توجه به توضیحات ارائه شده، اشاره خواهیم کرد:
- نشانه گذاری با ریسمان
- برداشت اندازه و الگو مطابق طرح گنبد
- انتقال الگو مطابق اندازه های برداشته شده به روی تخمیر
- چینش کاشی های نره سفید رنگ و طراحی نقوش اسلیمی ختایی بر روی کاشی ها
- رنگ‌آمیزی و کدبندی نقوش اسلیمی ختایی
- پخت کاشی‌ها
- نصب کاشی‌ها با روش دست‌چین یا پارچه‌ای
- حفظ نکات فنی و هنری:
پوشش گنبد با روش معرق
- برداشت اندازه
- ساخت یک ترک از گنبد
- تهیه قالب معکوس از ترک گنبد
- انتقال ابعاد قالب معکوس بر روی کاغذ جهت طراحی
- طراحی یک ترک از گنبد بر روی کاغذ برداشت شده
- کاغذ بری طراحی انجام شده و انتخاب رنگ کاشی
- چسباندن کاغذهای بریده شده بر روی کاشی های نره در رنگ های انتخابی
- تیشه زنی کاشی ها مطابق الگوی کاغذهای چسبانده شده
- لب گیری کاشی ها و پرداخت کردن (صاف و صیقلی کردن) کاشی ها
- چینش کاشی ها مطابق طرح اصلی بر روی قالب معکوس
- دوغاب ریزی پشت کاشی های معرق
- انتقال پارچه های کاشی به محل و نصب و دوغاب ریزی پشت کاشی ها
- شستشو و بندکشی کاشی ها و جمع آوری چوب بست
نقاط قوت کاشی های ما
- پخت در دمای بالای 1000 درجه که باعث می شود اتصال لعاب و بدنه کیفیتی مناسب داشته باشد.
- بدنه سیلیسی تولیدی کاشی ضریب انبساط نزدیک تر با سیمان و میلگرد داشته و در نتیجه به انبساط و انقباض های محیطی (ناشی از اختلاف دمایی روز و شب) پاسخ مناسب تری می دهد.
- جذب آب بالای 15 درصد در کاشی های سیلیسی که بالاتر از انواع دیگر بازار است و سبب ملات پذیری و نصب مستحکم تر می شود.
- شکل هندسی کونیک مناسب جهت سطوح منحنی
- توانایی تولید کاشی بر اساس تقاضا با مقاومت خمشی بالاتر از 9 مگاپاسکال
کاشی گنبد
عوامل تعیین‌کننده در خرید کاشی گنبد
- وزن مخصوص کاشی نره
- نوع لعاب
- شکل ظاهری
- ابعاد کاشی نره
- کیفیت ساخت بالا
- قیمت مناسب
رنگ های کاشی نره (آجر گنبدی)
- فیروزه
- لاجورد
- زرد
- کرم
- مشکی
- سفید
- قرمز
- صندلی (قهوه ای)
- صورتی
- حنایی
خرید کاشی نره (آجر گنبد)
شما می توانید برای دریافت اطلاعات بیشتر، همواره با ما در صنایع آجر و کاشی وندا در تماس باشید.
برای مشاوره، ثبت سفارش و استعلام قیمت با ما به شماره 09120942935 تماس حاصل نمایید.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.